دیرینه تمدن بلوچ و قدمت بلوچستان

[dehvary]

عصر حَجَرْ (5000 ق.م):

شروع دوران تمدن ماقبل تاريخ بلوچستان در عهد دوم است كه حدود 5000 سال پيش از ميلاد مى‏باشد. اساس زندگى انسان در اين دوران استقرار در مراكز مجتمع به نام روستاها است. با استقرار انسان در اين دوره در روستاها، خشت‏هايى از خاك رس كه شكل هندسى منظمى نداشتند ساخته شد. اين اختراع در وضع بناها و ساختمانها تحولى بزرگ بوجود آورد و بعدها منتهى به ساخت آجر شد كه منظم‏تر و داراى رنگ قرمز بود و در تزئين بناها از آنها استفاده مى‏شد. در كتاب تاريخ پيشرفت علمى و فرهنگى بشر آمده است: «بلوچستان فن قالب زنى‏آجر را ازسومر اخذ كرده است و شروع اين كار مطابق با ابتداى شروع كار پادشاهى سومر مى‏باشد. و اين بيان كننده وجود روابط تجارى ميان اين دو خطه است».



عصر مس:

در اين دوران از فلز و بخصوص از مس چكش كارى شده و همچنين از منگنز استفاده مى‏كردند و از آن اشيايى مانند درفش و سنجاق درست مى‏كردند. ولى هنوز ذوب فلزات را نمى‏دانستند. ولى پس از فراگيرى ذوب فلز، آثارى از كوره ‏هاى ذوب فلز در بلوچستان، سيستان و دشت قزوين ديده شده كه از قديمى‏ترين كوره‏ هاى ذوب فلز در جهان هستند. در كتاب ايران در سپيده‏ دم تاريخ آمده است: «ظروف سفالين رنگين نقش‏دار كه در سراسر ايران پيدا شده ‏اند از برجسته‏ ترين خدمات انسان عصر مس به تمدن بشرى هستند. جانشين بى‏واسطه سفالهاى رنگين ايران در اوايل دوره‏ سنگ، مس به شمار مى‏رود. ظروف ياد شده در شوش و نواحى ديگر ايران و از جمله در بلوچستان در شرق ايران پيدا شده‏ اند».


به نظر امير توكل كامبوزيا، عصر مس كه پيدايش آن در بين‏ النهرين است به واسطه معادن مس موجود در بلوچستان است چون در سراسر بين‏ النهرين، ناحيه‏ اى پيدا نمى‏شود كه معدن مس داشته باشد در حالى كه در بلوچستان معادن قديمى وجود دارد كه در گذشته از آنها استخراج مى‏شده است و از طريق دريا براى سومر حمل مى‏شده و به شهرهايى همچون «اور»مى‏رسيده است. نمونه‏ اى از اين معادن تعطيل شده از منطقه نصرت‏ آباد و زاهدان تا چابهار به صورت پراكنده وجود دارند.



عصر مِفْرَغْ (2000 ق.م):

طبق بررسى‏هاى انجام شده باستان‏شناسى در دره سند و غرب آن دربلوچستان، ويرانه قرارگاههايى متعلق به عهد مفرغ ديده شده است كه نشان دهنده پديده شهر مى‏باشند. لزوماً اين شهرها به عنوان مراكز كشاورزى بودند گرچه تجارت نيز به عنوان عاملى در انتخاب محل و خصوصيات شهرى مؤثر بوده است. نمونه اين مراكز شهرى در ناحيه «مِهِى»در جنوب بلوچستان در دوران تمدن «كَوْلى» مى‏باشد كه حكم لنگرگاه تجارى داشته است و ظروف سنگى زينت كارى شده كه در اين محل پيدا شده‏ اند بيان كننده وجود ارتباط بين تمدن سومر و تمدن كولى هستند.

به عقيده برخى از باستان شناسان ، ارتباط گسترده‏ اى بين تمدنهاى سومر، هند و بلوچستان وجود داشته و طبق نظريه دكتر هال، سومريان فرهنگ‏شان را از هند گرفته‏ اند، ولى هم سومريان و هم هنديان اوليه داراى يك اصل و فرهنگ مشترك هستند كه در بلوچستان بوده است. در حقيقت بلوچستان به عنوان واسطه‏ اى بين دو تمدن كهن هند و سومر بوده، و حتى مى‏توان گفت كه هنديان و سومريان فرهنگ خود را ابتدا از بلوچستان اخذ كرده‏اند و تمدن بلوچستان با تمدن غرب و شرق هماهنگى داشته است.

گيرشمن در كتاب ايران از آغاز تا اسلام چنين مى‏گويد: «تمدن ظروف سفالين منقوش در سراسر فلات ايران ظهور كرد، اين فن در جاده جنوبى تا سيستان كشيده شد و از آنجا به بلوچستان و دره سند سرايت كرد و از سوى شمال، شالوده فرهنگ و تمدنى را كه در ناحيه مرو يافته شده است، بنا نهاد و به احتمال قوى به بلخ رسيد».

[aminnoura]

مطلب جالبی بود. البته هنوز تا آخرش رو نخوندم. ولی حتما می خونم.
دستت درد نکنه همنام

[Admin]

ظروف سفالی بلوچستان که با رنگ و طرح خاصی هنوز هم سلخته می شوند.حیلی زیبا و کم نظیرند